خطر انقراض گاومیش‌داری در دزفول
گاومیش‌داران منطقه گاومیش آباد شرقی دزفول در ماه های اخیر با مشکلات عدیده ای روبرو هستند که اگر به وضعیت آنها رسیدگی نشود روز به روز از تعداد گاومیش های این منطقه کم و شغل دامپروری در منطقه به فراموشی سپرده می شود.
نطقه گاومیش آباد شرقی دزفول حدود چهار هزار و ۶۰۰ نفر جمعیت دارد که بیشتر ساکنان آن به شغل دامداری مشغول هستند ولی با وجود اینکه هیچ فاصله‌ای با شهر دزفول ندارند از امکانات زیادی بهره مند نیستند.
چندین هزار رأس گاومیش در این منطقه پرورش می‌یابد که اهالی از این طریق امرار معاش می کنند ولی با وجود اینکه گاومیش داری از صنایع سودده منطقه است هیچ حمایتی از این قشر نمی شود.
گاومیش داران دزفول که قبلاً در هسته مرکزی شهر دزفول ساکن بودند از سال ۱۳۴۲ به علت خطر انتقال بیماری های دامی به انسان به گاومیش آباد کوچ کردند ولی همواره با نبود مکان مناسب برای اسکان و نگهداری دام مواجه بودند.
در سال های اخیر اقدامات خوبی برای بهبود وضعیت زندگی گاومیش داران این منطقه صورت گرفته ولی خواسته اولیه اهالی آن احداث مجتمع گاومیش داری است که با وجود اخذ مجوزهای لازم و در نظر گرفتن مکان موردنظر هنوز هیچ اقدامی برای احداث آن انجام نشده است.
گاومیش داران این منطقه نیازمند مجتمع گاومیش داری صنعتی مکانیزه برای نگهداری، تبدیل فضولات به کود، تولید فرآورده‌های لبنی و گوشتی و استقرار پزشک هستند تا بتوانند این شغل پدری را که از چندنسل پیش به آنها رسیده حفظ و از این طریق کسب درآمد کنند.
منطقه گاومیش آباد دزفول همانطور که از نامش پیداست محلی برای پرورش و نگهداری دام است که در سال های اخیر با سکونت افراد غیردامدار در این منطقه و همزیستی دام و انسان مشکلاتی ایجاد شده است.
حمید تمبزبند یکی از گاومیش داران این منطقه ب می‌گوید: از بهمن ماه سال گذشته قیمت آذوقه روز به روز در حال افزایش است و هر کیلوگرم آذوقه دام از یکهزار و ۸۰۰ هزار ریال به ۱۶ هزار ریال افزایش یافته است.
وی که همراه با پسرانش ۹۰ گاومیش دارد، افزود: برای تأمین هزینه‌های آذوقه مجبوریم شیر را گران کنیم ولی افزایش روزانه قیمت آذوقه، گاومیش داران را درمانده کرده به طوری که در ماه های اخیر افزون بر ۲۰ نفر از گاومیش داران این منطقه دست از این شغل کشیده‌اند.
این گاومیش دار دزفولی اظهار داشت: بدلیل افزایش قیمت گوشت و ناتوانی مردم برای خرید، دام از دامدار خریداری نمی‌شود و مشکلات دامداران روز به روز بیشتر می‌شود.
وی خواستار رسیدگی مسئولان به این وضعیت شد و افزود: در صورتی که وضعیت به همین منوال ادامه یابد شاهد انقراض این شغل در گاومیش آباد خواهیم بود.
یاسین حسن نژاد از دامداران سابق دزفول نیز گفت :۷۰ رأس گاومیش داشتم که از این طریق ارتزاق می‌کردم ولی حمایت نکردن مسئولان و مشکلاتی که در این حوزه بود باعث شد این شغل پردغدغه را رها کنم.
وی می‌افزاید: با ورود افراد غیردامدار در گاومیش آباد مشکلاتی بین دامداران و آنها به وجود آمد و دامدارانی که باید تمام وقت خود را صرف پرورش و نگهداری از دام می‌کردند با ورود این افراد مجبور شدند اکثر وقت خود را صرف رسیدگی به شکایات آنها کنند.
این دامدار سابق دزفولی اظهار داشت: برای حل این مشکل در پی احداث مجتمع گاومیش داری در منطقه بودیم و پس از پیگیری‌های فراوان موفق به اخذ مجوزهای لازم از دامپزشکی، محیط زیست و جهاد کشاورزی شدیم ولی در مرحله پایانی سازمان آب وبرق مدعی شد زمینی که برای احداث مجتمع دامپروری پشت روستای بن جعفر درنظر گرفته شده در حریم بستر رودخانه واقع شده و امکان احداث مجتمع در این محل نیست در حالی که این نکته همان اول باید اطلاع رسانی می‌شد.
حسن نژاد افزود: دامداران این منطقه شغل پدران خود را دنبال می‌کنند ولی مشکلاتی نظیر جابجایی، تهیه علوفه و دیگر موارد باعث شده که این شغل پرزحمت و البته سود ده را رها کنند.
وی بیان کرد: دامداری گاومیش داران منطقه صرفاً از نوع سنتی است در حالی که جهاد کشاورزی باید با برگزاری کلاس‌های ترویجی دامپروری، آنها را حمایت کند چرا که دامداری که به صورت سنتی شغل خود را دنبال می‌کند هیچ اطلاعی از روش‌های علمی ندارد و سالانه چندین رأس گاومیش خود را به همین دلیل از دست می‌دهد.
وی بر ضرورت ارائه آموزش‌های لازم برای دامداران تاکید کرد و خواستار حمایت مسئولان از این شغل شد.
رئیس امور دام مدیریت جهاد کشاورزی دزفول نیز می‌گوید: حدود ۲۰ هکتار از زمین‌های پشت روستای بن جعفر برای احداث مجتمع گاومیش داری گاومیش آباد شرقی در نظر گرفته شد که بدلیل قرار داشتن در حریم بستر رودخانه به ۱۲ هکتار کاهش یافت.
حجت عزیزی افزود: با وجود پیگیری‌های انجام شده، زمین موردنظر معارض‌هایی چون کشاورزان و افراد بومی روستای بن جعفر دارد که هنوز با سازمان آب به توافق نرسیده‌اند.
وی تعداد کل دام‌های سبک شهرستان دزفول را حدود ۴۲۰ هزار رأس و دام سنگین را حدود ۳۲ هزار رأس دام اعلام کرد و گفت: درصورت رفع مشکل معارضان این زمین نسبت به احداث مجتمع دامپروری برای این منطقه اقدام خواهد شد.
رئیس امور دام مدیریت جهاد کشاورزی دزفول در خصوص افزایش قیمت علوفه دام نیز گفت: بدلیل برخی مشکلات با افزایش قیمت علوفه موردنیاز دام روبرو شدیم و در حال حاضر نرخ هرکیلوگرم سبوس بین ۹ هزار و ۳۰۰ تا ۹ هزار و ۵۰۰ ریال است.
عزیزی افزود: قیمت ذرت چاپرشده نیز در حال حاضر حدود سه هزار ریال است که این افزایش قیمت به این دلیل است که ذرت چاپر اخیراً برداشت شده و با گذشت زمان به یکهزار و ۸۰۰ رسال نیز می‌رسد.
وی در خصوص کلاس‌های ترویجی ویژه دامداران نیز گفت: افزون بر ۲۵ دوره آموزشی در طول سال برای پرورش دهندگان مرغ، بلدرچین، گاو شیری، نگهداری شیر و در خصوص بیماری‌های دام در محل دامداری‌ها و تعاونی‌ها برگزار می‌شود که دامداران و کشاورزان می‌توانند از این دوره‌ها بهره مند شوند.
رئیس امور دام مدیریت جهاد کشاورزری شهرستان دزفول افزود: به محض تأمین بودجه نسبت به برگزاری دوره‌های آموزشی در مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان دزفول اقدام می‌شود.
دامداران دزفول در تولید گوشت قرمز رتبه نخست و در تولید شیر رتبه دوم را در استان خوزستان دارند.
