کرونا چه مشکلاتی برای پوست ایجاد کرد؟

معاون پژوهشی مرکز تحقیقات بیماری‌های پوست و جذام، در خصوص مطالعات انجام‌شده در دوران شیوع کووید-۱۹ و عوارض پوستی این بیماری گفت: در این خصوص در مرکز تحقیقات بیماری‌های پوست و جذام مطالعات مروری انجام شده است. بدین ترتیب که این عارضه‌ها دسته‌بندی شده و در ژورنال کلاب هفتگی در مورد آن ها صحبت شده است. همچنین در شورای پزشکی مرکز نیز موارد خاص و نادر بیماران مورد بحث قرار می‌گیرند و پزشکان سعی می‌کنند خود را در این زمینه به‌روز نگه‌دارند. در ادامه وبینارهایی در این مورد برگزار شده و سخنرانی‌های زیادی توسط اعضای هیئت‌علمی ما در این خصوص انجام شده است.

دکتر سامان احمد نصرالهی در مورد تظاهرات و یا عوارض پوستی واکسن‌ها توضیح داد: واکسن‌ها هم احتمال دارد روی بافت پوست عوارضی ایجاد کند یا با برخی از ملزومات دارویی مثل فیلرهای پوستی تداخل داشته باشند. این موضوع و علل آن نیز بررسی شده و در شورای پزشکی مطرح شده است و در خصوص تداخل واکسن‌ها با سایر داروها یا راه‌های درمان این عوارض نیز پیشنهاداتی ارائه شده است. نوع واکسن‌ها از نظر ویروس ضعیف شده، mRNA، وکتور ویروسی و پروتئین نوترکیب مورد بررسی قرار گرفته و دیده شده که کدام دسته از واکسن‌ها عارضه پوستی بیشتری ممکن است ایجاد کند و برای این کار مقاله‌ای به صورت کیس‌ریپورت (گزارش موردی) از سوی همکاران ما آماده شده و در آستانه انتشار است.

وی در مورد مشکلاتی که مصرف محلول‌های ضدعفونی و ژل‌ها در دوران کرونا برای پوست ایجاد کرده‌اند، گفت: محلول‌های ضد عفونی و ژل‌ها، عمدتاً حاوی اتانول و ایزوپروپیل الکل هستند و پوست را خشک می‌کنند و می‌توانند واکنش‌های حساسیت‌زایی و آلرژیک را به همراه داشته باشند. ممکن است افراد دچار درماتیت شوند و نیاز به درمان‌های جانبی مثل کرم‌های مرطوب‌کننده یا صابون‌های کرم‌دار و در موارد شدیدتر تجویز کورتیکواستروئیدها پیدا کنند. همه این‌ها اثرات بد ترکیبات پاک‌کننده الکلی است و این موضوع به دلیل پاندمی، اجتناب‌ناپذیر است. همه ما این تجربه را داریم که پوست دستمان خشک شده و یا حتی به خاطر ماسک، پوست صورتمان دچار واکنش‌های حساسیتی و آلرژیک شده است. طبیعی است که فلور پوست هم می‌تواند تحت تاثیر این مواد قرار بگیرد و مشکلات تشدید شوند. ما باید با استفاده از ترکیبات مرطوب‌کننده و پروبیوتیک، پره‌بیوتیک و یا پُست‌بیوتیک کمک کنیم تا فلور نرمال پوست و سلامتی پوست را حفظ کنیم.

وی درباره مطالعاتی که در مرکز تحقیقات بیماری‌های پوست در این زمینه انجام‌شده، گفت: در این زمینه هم در مرکز ما یک تیم تحقیقاتی مقاله‌ای را کار کردند و در ژورنال انجمن درماتولوژی ایران پذیرش شده و در آذرماه منتشر می‌شود.

احمد نصرالهی تشریح کرد: در این تحقیق اثرات محلول‌ها، پدها و ژل‌های الکلی، دستمال‌های مرطوب و دستمال‌های حاوی ترکیبات آنتی‌باکتریال مورد بررسی قرار گرفته و تاثیر آن روی سطح دست و پشت دست داوطلبین سالم آزمایش شده است. در این مطالعه فلور نرمال پوست و شاخص‌های پوستی مثل pH و تبخیر پوستی آب و رطوبت را بررسی کردیم.

وی در خصوص نتایج این مطالعه گفت: موثرترین ماده از نظر کشتن و از بین بردن باکتری‌ها و ویروس‌ها ، اتانول است. اثرات ژل و پد الکلی تقریباً با هم برابر هستند و طبیعی است که برای تمیز کردن دست در شرایط فوری و زمانی که به آب و صابون دسترسی نداریم، انتخاب اول است.

وی افزود: در خصوص صابون نیز مطالعات زیادی داشتیم و سه مقاله در این زمینه چاپ شده که دو تا از آن‌ها در مجله‌ معتبر «Journal of Cosmetic Dermatology» منتشر شده‌است. در این مطالعات صابون‌های سنتی، صابون‌های گلیسیرینه، پن‌ها و یا صابون‌های سنتتیک و صابون‌های کرم‌دار مورد بررسی قرار گرفته و اثرات این محصولات را روی پوست افراد داوطلب بررسی کردیم و نتایج خوبی حاصل شده است بطوریکه مثلا صابونهای گلیسیرینه بهتر از صابون کرم دار و پن ها در حفظ رطوبت پوست نقش داشتند.

معاون پژوهشی مرکز تحقیقات بیماری‌های پوست و جذام در پاسخ به سوالی در مورد شیوع فعلی جذام در کشور گفت: در گذشته این بیماری ناشناخته‌تر بود، مردم به آن نگاه توام با وحشت داشتند و شیوع آن بیشتر بود. ولی با همتی که در در دهه ۷۰ و اوایل ۸۰ در وزارت بهداشت وجود داشت و تلاش‌های بسیاری که انجام گرفت، بیماری کنترل شد و در حال حاضر شیوع بیماری، به تعداد انگشتان یک دست رسیده است. اگر این بیماری بروز پیدا کند، در همان مراحل اولیه، وزارت بهداشت به مرکز ما ارجاع می‌کنند و همکاران ما درمان‌های تخصصی را ارائه می‌دهند و اکثراً درمان می‌شوند و آن حالت وحشتناکی که افراد متصور هستند، واقعاً بسیار بسیار نادر است و شاید اصلاً نداشته باشیم.

وی افزود: به این ترتیب می‌توان گفت که ممکن است در آینده، عملاً مورد جدیدی را نبینیم. به هر حال این بیماری تحت کنترل است و برای این منظور هم سازمان جهانی بهداشت به کشور ما و مرکز تحقیقات ما تقدیرنامه‌هایی برای کنترل و به نوعی ریشه‌کن شدن این بیماری اهدا شده است. بنابراین جای نگرانی نیست.