سربلندی در مرحله تولید واکسن ، اهمال در واردات

در شرایطی که زمزمه های شروع موج چهارم کرونا به گوش می رسد، واکسیناسیون سراسری کرونا در ایران همچنان با سرعت بسیار پایینی در حال انجام است. در حالی که تولید واکسن کرونا در کشور و پشت سرگذاشتن موفقیت آمیز آزمایشات آن تحسین برانگیز شده است فرآیند کند واردات موجب انتقاد فعالان نظام سلامت شده است.

به گزارش الف، دکتر محسن مصلحی، دبیر شورای عالی نظام پزشکی کشور با انتقاد از فرآیند کند واکسیناسیون کرونا در کشور، تاکید کرد: «در کل دنیا تقریبا پروتکل تزریق واکسن شبیه هم است. یعنی اول کادر درمان، بعد از آن گروه های پرخطر مثل بیماران خاص و سپس سالمندان، واکسن کرونا را دریافت می کنند. واکسیناسیون گروه های اولویت دار در ایران به خاطر ورود دوز کم واکسن تا این لحظه با سرعت کندی پیش رفته است، واکسیناسیون جامعه پزشکی شروع شده ولی سرعت آن کمتر از چیزی است که باید باشد. البته قول هایی داده شده که هر دو هفته یک بار محموله واکسن وارد کشور شود تا واکسیناسیون سرعت گیرد. این در حالی است که برخی از کشورها بخش زیادی از جمعیت خود را واکسینه کرده اند، اما ما هم دیر عمل کرده ایم و هم با سرعت کمی جلو می رویم.»

او تصریح می کند: «متاسفانه درصد تلفات کادر درمان در کشور ما در رده های بالا در جهان بوده است، این درحالی است که باید در کنار واکسیناسیون سریع تر، تست های پی‌سی‌آر گسترده تر شده و حتی به سمت تست های تشخیصی سریع پیش برویم تا در مطب های پزشکان و درمانگاه ها نیز بتوانیم تست کرونا از مراجعان بگیریم.»

واردات واکسن کرونا آزاد شد، اما واکسنی در کار نیست

وزارت بهداشت اعلام کرده است که تاکنون سه فراخوان برای شرکت‌های خصوصی و غیر دولتی برای واردات واکسن کرونا صادر شده است که اگر توان خرید واکسن دارند، اسناد و مدارک خود را ارسال کنند. درواقع واردات واکسن کرونا از منابع معتبر برای بخش خصوصی آزاد شده، اما با این وجود هنوز واکسنی از طرف بخش خصوصی وارد نشده است.

کیانوش جهانپور، رئیس مرکز روابط عمومی وزارت بهداشت نیز درباره آخرین اقدامات این وزارتخانه برای واردات واکسن کرونا، توضیح داده است: «معاملات واکسن کرونا در این بازه زمانی معمولا از دولت به دولت صورت می‌گیرد. هر واکسنی که وارد کشور شود، توسط وزارت بهداشت و هیات امنای ارزی خریداری می شود و در اختیار شبکه بهداشت برای تلقیح قرار می‌گیرد. با عدم تناسب عرضه و تقاضای واکسن‌های کرونا و کمبود مواد اولیه مواجه هستیم که منجر به کندی فرآیند تولید شده است. در حال حاضر در مورد برخی واکسن‌ها با چند روز و برخی چند هفته تاخیر ورود مواجه هستیم. در یک مورد نیز به دلیل نیاز داخلی یک کشور، دادستانی آن کشور مانع ورود محموله خریداری شده ما شده‌اند.»

همچنین علیرضا رئیسی، سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا هم درباره واردات واکسن از طریق کوواکس تصریح کرده است: «ما ۱۶ میلیون و ۸۰۰ هزار دوز واکسن از کووکس خریداری کرده‌ایم که قرار بود ۴٫۲ میلیون دوز واکسن آسترازنکا به ما بدهند. بعدها این ۴٫۲ میلیون دوز را به سه میلیون و ۲۰۰ هزار دوز واکسن رساندند. در برنامه جدید گفتند که “یک میلیون و ۲۰۰ هزار دوز را نیز قبل از سال به شما تحویل می‌دهیم” که ما نیز روی این وعده آنها حساب کرده بودیم، اما محقق نشد. آخرین خبری که داریم گفتند که “احتمالا ۱۴ فروردین واکسن کرونا به دست شما خواهد رسید”.»

او تاکید کرد: «از کشور هندوستان نیز ۵۰۰ هزار دوز واکسن “بهارات” خریداری و پولش را نیز پرداخت کرده بودیم، اما ۱۲۵ هزار دوزش را تحویل گرفتیم. قرار بود ۳۷۵ هزار دوز دیگر به ما تحویل داده شود که دادستانی هند به‌دلیل شیوع بیماری در این کشور اجازه خروج واکسن کرونا را نداده است. به همین دلیل ما ۳۷۵ هزار دوز واکسن بهارات را هنوز دریافت نکرده‌ایم و در حال رایزنی برای واردات آن هستیم.»

از سوی دیگر، حسن روحانی، رئیس‌جمهوری هم ابراز امیدواری کرد: «امید من این است که تا پایان این دولت، این بیماری در داخل کشور به‌طور کامل مهار شود و تا آخر سال ۱۴۰۰ همه مردم واکسینه شوند.»

با توجه به آزاد شدن سفرهای تفریحی در ایام تعطیلات نوروز، برخی صاحبنظران نظام سلامت تاکید دارند که تا چند هفته دیگر باید منتظر پیک موج چهارم کرونا باشیم.

دکتر شهاب الدین مهرآور، داروساز و پژوهشگر حوزه تولید واکسن در گفتگو با الف با اشاره به آخرین وضعیت تولید و واردات واکسن کرونا می گوید: «تولید واکسن کرونا در ایران، به مراحل پایانی اش نزدیک می شود. حساسیت ویژه ای در فاز تست انسانی وجود دارد. در همه جای جهان نیز همین حساسیت های علمی باعث می شود که عرضه واکسن کرونا، مشمول زمان شود. ایران در حوزه تولید واکسن کرونا، گام های بزرگ و کم نظیری برداشته است. قطعا در سال ۱۴۰۰، یکی از کشورهای مطرح جهان در حوزه تولید واکسن کرونا خواهیم بود. به هیچ وجه نباید این موفقیت را دست کم بگیریم و همه باید تلاش کنیم که این عزم ملی به سرانجام برسد.»

او تاکید می کند: «هرچقدر ما در حوزه تولید واکسن کرونا موفق بوده ایم، اما در حوزه واردات واکسن کرونا موفق نبوده ایم. تاکنون باید حداقل کادر درمان در برابر کرونا واکسینه می شدند، اما این اتفاق نیفتاده است. به طور کلی حدود یک میلیون و ۳۰۰ هزار نفر جمعیت آسیب پذیر در برابر کرونا داریم که شامل کادر درمان، افراد با بیماری های زمینه ای و سالمندان می شود. باید این گروه ها، هرچه سریع تر در برابر کرونا واکسینه شوند تا آمار مرگ و میرها کاهش پیدا کند. اصلا نباید منتظر تولید واکسن داخلی برای واکسینه کردن این گروه های حساس باشیم. ما در حال از دست دادن فرصت طلایی برای واکسیناسیون گروه های حساس هستیم. این روند می تواند به تشدید کرونا در کشور منجر شود.»

مهرآور خاطرنشان می کند: «تاکنون حدود ۷۰۰ هزار دوز واکسن کرونا در شبکه بهداشتی کشور توزیع شده است. این میزان واردات واکسن به هیچ وجه کافی نیست. ما برای واکسیناسیون سریع گروه های حساس به واردات فوری حداقل دو میلیون و ۶۰۰ هزار دوز واکسن نیاز داریم. همکاری وزارت بهداشت و وزارت امور خارجه برای رایزنی موثرتر و دیپلماسی قوی تر می تواند واردات واکسن کرونا به کشور را تسهیل کند.»

واکسیناسیون کشوری کرونا با واکسن‌های سینوفارم چین، اسپوتنیک‌ وی روسیه و کواکسین هند در حال انجام است. در شرایطی که دولت امیدوار است تا پایان امسال، همه مردم را در برابر کرونا واکسینه کند، اما به نظر می رسد که با توجه به روند کند واکسیناسیون کشوری، تحقق این وعده با اما و اگرهای زیادی همراه باشد.